Jednu od najvećih epidemija u ljudskoj istoriji u XVI veku prouzrokovali Evropljani?

DNK bakterije stare 500 godina prvi je direktni dokaz šta je izazvalo epidemiju ogromnih razmera, do koje je došlo nakon španskog osvajanja.

 Jednu od najvećih epidemija u ljudskoj istoriji – pomor koji je u 16. veku uništio starosedeoce u Meksiku, verovatno je izazvao smrtonosni oblik salmonele koju su u Novi svet doneli Evropljani, piše časopis Nature.

Naučnici su DNK ove bakterije otkrili u ostacima na grobljima povezanim sa epidemijom 1545-50. koja je ubila četiri petine starosedelaca. Reč je o prvom genetskom dokazu o patogenu koji je desetkovao domaće stanovništvo posle evropske kolonizacije.

Kada su Španci predvođeni konkistadorom Ernandom Kortesom 1519. stigli u Meksiko, u njemu je živelo 25 miliona starosedelaca. Jedan vek i nekoliko epidemija kasnije, taj broj je pao na milion.

Najveće epidemije, koje su Asteci nazivali kokoliztli (pomor) izbile su 1545. i 1576. i ubile između sedam i 18 miliona ljudi koji su živeli u unutrašnjosti.

“U gradovima i većim mestima kopali su šance i sveštenici su od jutra do večeri donosili tela i bacali ih unutra”, zabeležio je franjevački istoričar koji je bio svedok epidemije 1576.

Foto: Smrt Montezume; Autor: Wikipedia Creative Commons

Postoje neslaganja koja je bolest bila u pitanju – govorilo se o velikim boginjama, malim boginjama i tifusu.

Naučnici sa Nacionalnog autonomnog meksičkog univerziteta (UNAM) su 2002. došli do zaključka da je virusna hemoragična groznica, pogoršana katastrofalnom sušom, dovela do drugog pomora.

Oni su epidemiju 1545. po snazi uporedili sa kugom koja je u 14. veku zadesila Evropu.

Genetičari sa Instituta Maks Plank u Jeni analizirali su DNK iz zuba 29 ljudi koji su sahranjeni u brdima u južnoj meksičkoj državi Uahaka.

Od ovog broja, 24 uzorka bila su povezana sa pomorom za koji naučnici smatraju da se dogodio u periodu od 1545. do 1550. godine.